Choroby grzybowe, wirusowe, bakteryjne, a nawet wywoływane przez pierwotniaki – przydomowy ogród warzywny mogą bez żadnej zapowiedzi odwiedzić nieproszeni goście. Jeśli nie zostaną w porę usunięci, bardzo szybko zadomowią się na wszystkich plonach, niszcząc je i żerując na kolejnych okazach. Jak uchronić warzywnik przed wizytą patogenów? Czy można uratować zarażone rośliny? Zobacz, jak rozpoznać pierwsze objawy zakażenia, i dowiedz się, jak z nim walczyć.
Niejeden ogrodnik marzy, aby na swojej działce założyć przydomowy warzywnik. Własnoręczne sianie, pielęgnowanie, a następnie zbieranie plonów daje bowiem dużą satysfakcję, a także możliwość zbiorów naturalnych, niepryskanych pomidorów, ogórków czy innych warzyw.
Przeczytaj poradnik ZIEMOVIT.pl: Jak założyć warzywnik?
Czasem jednak zdarza się, że złe warunki atmosferyczne lub błędy w uprawie mogą doprowadzić do wystąpienia szkodników w ogrodzie. Które z nich atakują najczęściej? Jak wyglądają ich objawy? Poznaj najpopularniejsze choroby występujące w ogrodzie warzywnym.
Choroby grzybowe w warzywniku
Choroby warzyw powstają zazwyczaj pod wpływem dynamicznie zmieniających się warunków atmosferycznych oraz niewłaściwego sadzenia. Do rozwoju fungicydów jest potrzebne np. bardzo ciepłe i suche (czasem wilgotne) powietrze, a także stanowiska zacienione. Zarażone mogą więc być te warzywa, które zostały posadzone po północnej stronie domu, a także okazy rozmieszczone zbyt gęsto.
Jakie są najczęściej występujące choroby grzybowe na warzywach?
- Alternarioza (sucha zaraza)
To choroba, którą rozpoznasz po suchych, ciemnobrunatnych plamach na liściach i pędach. Zmiany mają kształt przypominający pierścienie. Z czasem plamy zaczynają ciemnieć i rosnąć, a na plonach pojawia się delikatny puchowy nalot.
- Szara pleśń
Choroba charakteryzująca się szarym, dosyć mocno pylącym nalotem oraz brunatnymi plamami na łodygach. Chorobę rozpoznasz także po bardzo szybkim gniciu warzyw i dolnych części pędu.
- Mączniak prawdziwy
To choroba, która objawia się występowaniem białego nalotu, głównie na liściach. Podobnie jak w przypadku alternariozy w ciągu kolejnych dni od zarażenia nalot zaczyna ciemnieć i tworzyć widoczne skupiska grzybni.
Jak zwalczyć choroby grzybowe w ogrodzie warzywnym?
Alternariozę, szarą pleśń i mączniaka trzeba likwidować od razu po odkryciu pierwszych objawów. Grzyby wywołujące te choroby rozmnażają się bowiem bardzo szybko i w ciągu zaledwie kilku dni mogą zniszczyć całe plony, o które dbałeś przez cały okres wzrostu.
Najskuteczniejsze w zwalczaniu chorób grzybowych są fungicydy dostępne w środkach ochrony roślin ZIEMOVIT. Produkty te działają od razu, likwidując grzybnię, a jednocześnie zabezpieczają zdrowe okazy znajdujące się w sąsiedztwie zainfekowanych warzyw. Co ważne preparaty takie jak np. Siarkol Extra ZIEMOVIT są dopuszczone do stosowania w uprawach ekologicznych, co oznacza, że nie zmieniają one smaku ani naturalnego składu warzyw.
Inne choroby w ogrodzie warzywnym
Choć grzyby są najczęstszą przyczyną chorób warzyw, plony w przydomowych ogródkach mogą zostać także zaatakowane przez pierwotniaki, bakterie i wirusy. Do najczęstszych przyczyn ich występowania należy przede wszystkim zła uprawa – nieprzemyślany wybór stanowiska, monokulturowe uprawy czy przenawożenie azotem. Duże znaczenie mają również wysokie temperatury, często padające deszcze, wilgoć oraz insekty przenoszące choroby, np. mszyce.
Jakie choroby najczęściej wywołują pierwotniaki, bakterie i wirusy na warzywach?
- Kiła kapusty
Choroba wywoływana przez pierwotniaka. Początkowo jest trudna do rozpoznania, bowiem patogen atakuje najpierw części podziemne warzyw i właśnie na nich tworzy chorobowe narośla. Wraz z rozwojem choroby następuje zahamowanie wzrostu i więdnięcie rośliny.
- Kanciasta plamistość
W tym przypadku zmiany chorobowe są spowodowane przez bakterie. Objawia się ona nieregularnymi wodnistymi plamami o kanciastym kształcie, które z czasem brązowieją, powodując wykruszanie liści. Chorobie może towarzyszyć biały wyciek bakteryjny.
- Choroby wirusowe ogórka
Są wywoływane głównie przez wirusy nekrotycznej plamiastości (np. melon, ogórek) lub wirusy mozaiki (ogórek). Rozpoznasz je po nienaturalnie jasnym unerwieniu liści i wodnistych plamach z brązową obwódką.
Jak zwalczać inne choroby w ogrodzie warzywnym?
Choroby wirusowe, bakteryjne i wywoływane przez pierwotniaki są bardzo trudne do usunięcia. Do tej pory nie odkryto jednego skutecznego, a zarazem bezpiecznego dla reszty plonów sposobu likwidacji kiły warzyw kapustowatych. Aby więc nie dopuścić do powstania wyżej wymienionych chorób, należy przede wszystkim zadbać o odpowiednią pielęgnację warzywnika i rosnących w nim okazów. Pamiętaj, żeby:
- po każdym zbiorze dokładnie oczyścić glebę z korzeni,
- co sezon zmieniać gatunek sadzonych w danym miejscu warzyw,
- używać czystych i odkażonych narzędzi.
Niektóre choroby, zwłaszcza te wirusowe, są przenoszone również przez owady, głównie mszyce, mogące zaatakować każdą roślinę w ogrodzie. Warto więc stosować środki ochrony przed owadami ZIEMOVIT. Gotowa zawiesina powinna zawierać 10 ml proszku na 1 l wody.
Więcej wskazówek dotyczących zabezpieczenia warzywnika i innych roślin ogrodowych znajdziesz na ZIEMOVIT.pl.